Fshati Palasë, që mbart histori që nga Çezari.

Palasa është e vendosur në një kreshtë shkëmbore të Akrokerauneve. Nga qendra e fshatit, ku ndodhet rrapi shekullor, rrugët e ngushta me kalldrëm të orientojnë për në shtëpitë e bardha me oborret plot pjergulla e vazo me manxuranë e karafil. Përmbi fshat kalojmë në vendin e quajtur Porti me pamje madhështore nga deti ku ndodhet Manastiri i Shën Mërisë.

Sipas Drejtorisë Rajonale të Kulturës, emri Palaste është 2000- vjeçar. Në vitin 1431 fshati bëhet i njohur me emrin Palasa dhe Ballasa dhe përfshihej në nahijen e Himarës me 35 oxhaqe, kurse në vitin 1884 me 100 familje. Sipas një interpretimi, emri Palasë vjen nga greqishtja Palaste – pallami (pëllëmbë). Shpjegimi tjetër do të ishte prejardhja nga emri Ballassa – rrush. Mushti ishte prodhim kryesor i Ballasës në shek XV. Dallohet për kisha të vjetra dhe shpella të banuara qysh në lashtësi.

Në Palasë kalonin karvanet që lidhnin Himarën me Vlorën dhe Lumin e Vlorës

Çezari u nis nga Brindizi me 30.000 ushtare dhe zbarkoi në 5 janar të vitit 48 para erës së re në tokën e Kaonëve, atje ku organizohej lufta kundër Pompeut, pra në Palasë, ku duket delta e bardhë e përroit të rëmbyeshëm dimëror të Palasës dhe që nga larg , ushtarët e Çezarit mbi kuvertat e anijeve e thirrën atë “strada bianka” – rrugët e bardha.

Gjeniu belg, e mendoi internetin 100 vjet më parë

Njerëzit ishin duke punuar në HyperText – që përdoret nga shfletuesit e web-it për të ndërlidhur informacionet – shumë kohë para kompjuterëve e madje edhe para Vannevar Bushit i cili ka shtruar themelet e HyperTextit në një artikull të vitit 1945. Në fakt, gjithçka kishte ndodhur para shekullit XX.

Një gjeni belg i quajtur Pol Otlet, shtroi në vitin 1895 idenë për “bibliotekat universale” për t’i dhënë secilit qasje në një numër të madh të librave. Më 1934 ai e kishte përpunuar idenë në “teleskopët elektronikë” që do t’i ndërlidhnin njerëzit menjëherë me librat, filmat, audio incizimet dhe fotot, transmeton Telegrafi.

Sot gjithçka duket e thjeshtë, por pak kush kishte ide të tilla në atë kohë. Otlet i kishte bashkuar forcat me mendimtarët radikale, si nobelistiHenryLafontaine dhe gjeniu i arkitekturës Le Courbusier, për të hartuar një arkiv global gazetash, të shoqatave në rrjet, dhe muzeut me 150 dhoma.

Edhe pse ato ide kanë mbetur vetëm ëndrra, në një moment ofruan një shërbim ku ju mund të paraqitnit pyetje dhe të merrni përgjigje nga telegrafi (për një tarifë).

Qëllimi përfundimtar i tij ishte një sistem ku “nga distanca secili do të mund të lexonte tekstin, të zgjerohej dhe kufizohej në temën e dëshiruar, të projektuar në një ekran individual”.

Kjo parapriu internetin, diçka që as Vannevar Bushi asnjëherë nuk arriti ta shoh. Për fat të keq, vizion i Otleti u shkatërrua nga pushtimi nazist i Belgjikës në vitin 1940.

1...415416417Faqja 417 nga 417