Statusi i të rinjve shqiptarë (15-29 vjeç) në tregun e punes per vitin e shkuar tregon njé realitet sfidues. Rreth 49.4% e të rinjve nuk janè as ne pune dhe as duke ndjekur shkollën. Brenda këtij grupi, dallimet mes gjinive janë te dukshme dhe tregojnë sfida specifike per secilën…
Ka nje panoramë shqetësuese për të rinjtë shqiptare te moshes 15-29 vjeç. Sipas
INSTAT, gati giysma e tyre (49.4%) nuk janë as të punësuar dhe as në arsim, sipas të dhënave që u referohen vitit 2023. Kjo kategori, e njohur botërisht si “NEET” (Not in Employment, Education, or Training), tregon sfidat e thella ekonomike dhe sociale me të cilat përballet rinia në Shqipëri.
Me dallime te theksuara gjinore dhe arsye te ndryshme për inaktivitetin, këto te dhëna reflektojnë një mungesë të qartë të programeve dhe politikave që mund të integrojnë këtë grup të rëndësishëm në zhvillimin e vendit.
Duke analizuar të rinjte te cilët nuk janë të punesuar, nuk janë duke ndjekur shkollën apo trajnim profesional sipas gjinisë dhe statusit te tyre né tregun e punés, vihet re se meshkujt janë me aktivé ne treg sesa femrat (60.9% e meshkujve janë në kërkim të një pune dhe te gatshem per te punuar, ndersa tek femrat kjo përqindje eshtë 39,0%).
Meshkujt e rinj kanë një përqindje më të lartë të papunësisë, me 60.9% që janë të papunë.
Përkundër femrave, vetëm 1.9% e meshkujve rezultojnë të dekurajuar dhe 0.2% deklarojnë pergjegjesi familjare.
Përqindja e meshkujve te tjere inaktivë eshtë 37%, duke treguar nje dinamike te ndryshme nga femrat per arsye te inaktivitetit. Ndër femrat e reja, 39% jane te papuna, ndersa nje perqindje e konsiderueshme (25.3%)deklarojne se jane te inaktive per shkak te pergjegjesive familjare.
Nj tjetër grup i femrave, 33.7%, renditen si te tjera inaktive, duke reflektuar mungesën e perfshirjes se tyre ne aktivitete arsimore ose tregun e punes.
Sipas sociologes Marsida Simo, këto shifra ngrenë shqetesime te mëdha per politikëbërjen, duke theksuar nevojën per programe qe fugizone pjesemarrjen e te rinjve, veçanërisht të grave, ne tregun e punes dhe arsim.
“Pa masa konkrete per të trajtuar keto sfida, perqindja e te rinjve që mbeten jashtesistemit arsimor dhe tregut te punes mund te ndikojë negativisht ne zhvillimin ekonomik dhe social te vendit.”-shprehet ajo.
