Sot në Luksemburg do të mbahet Konferenca e Dytë Ndërqeveritare mes Shqipërisë dhe Bashkimit Evropian.
Takimi do të nisë në orën 08:00 dhe do të drejtohet nga kryeministri Edi Rama dhe ministri Hungarez i Punëve të Jashtme dhe Tregtisë, Péter Szijjártó, vend i cili mban Presidencën e radhës së BE-së. Pas takimit rreth orës 09:25 pritet një konferencë për shtyp e kryeministrit Edi Rama dhe ministrit Hungarez të Punëve të Jashtme dhe Tregtisë, Péter Szijjártó.
Shqipëria do të përfaqësohet në këtë konferencë nga Kryeministri Edi Rama, Kryenegociatorja Majlina Dhuka si dhe Ministri për Evropën dhe Punët e Jashtme, Igli Hasani. Në tryezë për palët shqiptare do të jenë dhe të gjithë zv/ministrat, të cilët përfaqësojnë sektorët e kapitujve të negocimit që do të hapen ditën e nesërme, te njohura si “Themeloret”.Takimi do të shërbejë për hapjen e negociatave me Shqipërinë për grupkapitullin 1, që përfshin fushat dhe kapitujt e negociatave si:
Funksionimi i institucioneve demokratike dhe reforma e administratës publike
Kapitulli 23 – Gjyqësori dhe të drejtat themelore
Kapitulli 24 – Drejtësia, liria dhe siguria
Kriteret ekonomike
Kapitulli 5 – Prokurimi publik
Kapitulli 18 – Statistikat
Kapitulli 32 – Kontrolli financiar
Pas prezantimit të metodologjisë së rishikuar për negociatat e anëtarësimit në vitin 2020, kapitujt negociues ndahen në gjashtë grupime tematike: Themeloret; Tregu i brendshëm; Konkurrueshmëria dhe rritja gjithëpërfshirëse; Axhenda e gjelbër dhe lidhja e qëndrueshme; Burimet, bujqësia dhe kohezioni; dhe marrëdhëniet me jashtë.
Negociatat për grupkapitullin 1 hapen të parat dhe mbyllen të fundit. Progresi në këtë grup do të përcaktojë ritmin e përgjithshëm të negociatave.
Komiteti i Përfaqësuesve të Përhershëm (Coreper II) miratoi qëndrimin e përbashkët të BE-së duke hapur grupin e parë të negociatave me Shqipërinë, duke lejuar kështu mbajtjen e një konference ndërqeveritare me Shqipërinë më 15 tetor 2024 në Luksemburg.
Shqipëria do të jetë e para ndër vendet kandidate që do të hapë negociatat e anëtarësimit sipas metodologjisë së rishikuar të zgjerimit, e cila do të jetë një moment kyç për vendin e Ballkanit Perëndimor.Grupi i parë i kapitujve mbulon reformat themelore, duke i hapur rrugën fillimit të negociatave për grupe të tjera. Progresi në këto reforma do të përcaktojë gjithashtu ritmin e përgjithshëm të negociatave.
HISTORIKU I PROCESIT
Shqipëria do të hapë sot grupkapitullin e parë të negociatave të anëtarësimit në Bashkimin Evropian, në Konferencën e Dytë Ndërqeveritare mes Shqipërisë dhe Bashkimit Evropian që do të mbahet në Luksemburg.
Por, historia e marrëdhënieve mes vendit tonë dhe familjes evropiane daton që në vitin 2003, kur Shqipëria, së bashku me vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor, u identifikua si një kandidate e mundshme për anëtarësim në BE gjatë samitit të Këshillit Evropian të Selanikut në qershor 2003.
Në vitin 2009, Shqipëria paraqiti kërkesën e saj zyrtare për anëtarësim në BE.
Në opinionin e tij për aplikimin e Shqipërisë (në 2010), Komisioni vlerësoi se përpara se negociatat e anëtarësimit të hapeshin zyrtarisht, Shqipërisë i duhej ende të arrinte një shkallë të nevojshme përputhshmërie me kriteret e anëtarësimit dhe në veçanti të përmbushte 12 prioritetet kryesore të identifikuara në Opinion.
Në tetor 2012, Komisioni rekomandoi që Shqipërisë t’i jepet statusi i kandidatit për në BE, në varësi të përfundimit të masave kyçe në fushat e reformës gjyqësore dhe të administratës publike dhe rishikimit të rregullores së procedurave parlamentare.
Në qershor 2014, Shqipërisë iu dha statusi i vendit kandidat nga BE.
Në prill 2018, Komisioni lëshoi një rekomandim të pakushtëzuar për hapjen e negociatave të anëtarësimit.
Në konkluzionet e tij të qershorit 2018, Këshilli përcaktoi rrugën drejt hapjes së negociatave të anëtarësimit në qershor 2019, në varësi të progresit të bërë në fusha kyçe si gjyqësori, lufta kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, shërbimet e inteligjencës dhe administrata publike.
Komisioni përsëriti rekomandimin për hapjen e bisedimeve të anëtarësimit në Paketën e Zgjerimit të miratuar në maj 2019.
Në konkluzionet e tij të qershorit 2019, Këshilli mori parasysh mirë rekomandimin e Komisionit.
Në mars 2020, anëtarët e Këshillit Evropian miratuan vendimin e Këshillit të Çështjeve të Përgjithshme për hapjen e negociatave të anëtarësimit me Shqipërinë dhe në korrik 2020, drafti i kuadrit negociator iu prezantua shteteve anëtare.
Në korrik 2022 u mbajt Konferenca Ndërqeveritare për negociatat e anëtarësimit me Shqipërinë.
Në korrik 2022, Komisioni filloi procesin e shqyrtimit, i cili po ecën pa probleme.
Në korrik 2023, Komisioni Evropian i paraqiti Këshillit raportin e shqyrtimit për Klasterin 1 – Themeloret, duke përfshirë standardet për hapjen e negociatave të anëtarësimit për këtë grup.
